Nieuwe woorden bij de cursus Saterlands van Piet Kramer

Naar de woordenlijst bij les 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 - Terug naar les 1

 

Les 1 Gouden Dai
Saterlands Nederlands
Opmerkingen 1
die Dai de dag  
die jou [voornaamwoord]
Dierk (Dirk) [naam]
een een  
et het [voornaamwoord zonder klemtoon]
goud goed  
gouden Dai goeie dag  
gungt gaat  
ju Läkse de les  
mie mij  
wo hoe  
Wülm (Willem) [naam]





Läkse 2 Oold un näi
Saterlands Nederlands
Opmerkingen 2
dät het lidwoord onzijdig
die de lidwoord mannelijk eerste naamval (d.i. bij het onderwerp)
do de lidwoord meervoud
dät Huus het huis  
do Huuse de huizen  
ju de lidwoord vrouwelijk
jung jong  
ju Ku de koe  
man maar  
näi nieuw  
oold oud  
dät Rääd de fiets  
do Reede de fietsen  
sunt zijn  
two twee  
uk ook  
die Woain de wagen  
do Woaine de wagens  





Läkse 3 Hääbe un weese
Saterlands Nederlands
Opmerkingen 3
ap op  
iek bän ik ben  
bäst du ben jij ben je
buppe boven  
die Buur de boer  
dan dan  
dän de mannelijk lidwoord net bie it ûnderwerp
drok druk  
du jij  
fääre verder bij fier
hääbe heb  
hääst du heb jij heb je
du hääst jij hebt  
du hääst et drok jij hebt het druk  
iek hääbe ik heb  
heer hoor!  
iek ik  
klik klik  
die Luudspreeker de luidspreker  
n een  
jee ja  
noa nee  
nu nu  
noch nog  
tjo drie  
un en  
weese sein  
die Winkel de winkel  





Läkse 4 Ju Ienleedenge
Saterlands Nederlands
Opmerkingen 4
däälich vandaag  
dät dat  
fjauer vier  
ful vol  
fuul veel  
häiwed gehad  
hier hier  
ju Ienleedenge de uitnodiging  
iete eten  
jäärsene gisteren  
jie jullie persoonlijk voornaamwoord
jou jullie bezittelijk voornaamwoord
konnen kunnen  
kricht krijgt  
licht allicht gauw
mäd met  
me men  
min weinig  
nit niet  
dät paaset dat past  
ju Raise de reis  
dät Schap de kast  
sicher zeker  
so zo  
sun zo'n  
fuul Tonk hartelijk dank  
tou te ook: toe
uus onze ons
wäil wel  





Läkse 5 Sukker un Sies
Saterlands Nederlands
Opmerkingen 5
ätter naar  
deer daar  
deerfon daarvan  
fon van  
fersäik probeer bij: fersäike; in: Typ het goede woord
fieuw vijf  
foar voor  
foar die voor jou  
gjucht inorde, goed ook: recht
glieks dadelijk direkt
wie gunge wij gaan  
ju litje Humpe de kleine homp het stukje
in in  
iek kon ik kan  
konne kunnen infinitief, in de Grammatik
hie kwad hij zei in weer/ nit weer, als het verkeerde antwoord gegeven wordt.
läip slecht  
leer leer  
litje kleine bij: littik
luk trek bij: luuke
moakje maken, doen  
moate zou willen mocht
moatest du zou je willen mocht je
moute moeten in Grammatik
muuge meie in Grammatik
näie nieuwe  
ne een vrouwelijk lidwoord
nochmoal nog eens  
luk tou Räide raadpleeg  
die Räid de raad  
sääd verzadigd  
die Sies de kaas  
die Sukker de suiker  
dät Täärp het dorp  
die Tee de thee  
noa, tonkje nee, dank je  
wäide worden  
wäd wordt  
wät wat  
dät Weeder het weer bij: Typ het goede woord
weer waar  
wolt du wil je  
wolle willen in Grammatik
wie wollen wij willen wij zullen, wij gaan (doen)
wie wij  
do Woude de woorden meervoud van: dät Woud





Läkse 6 Ätter buuten
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 6
bee beide  
mäd uus bee met ons tweeën  
n bitje een beetje  
ätter buuten naar buiten  
ju Doore de deur  
do Dooren de deuren  
hie drächt hij draagt  
iek dreege ik draag  
gunge gaan  
gunge se? gaane ze?  
die Jikkel de jas het jasje
juun tegen  
ju Kipse de pet  
wie konnen wij kunnen (gaan)  
die Kop het hoofd  
gunge mee gaan mee bij: meegunge
min mijn mannelijk bezittelijk voornaamwoord.
do Monljuude de mannen meervoud bij: die Mon
moute moeten  
mouten wie moeten we  
n de kort voor: dän, in 'ap n Kop'
nit? niet? niet waar?
dät rient het regent  
säks zes  
ticht dicht  
n tichten Jikkel een waterdichte jas  
tip typ  
truch door  
uus ons  
wäit nat  
ju Wäitegaid de nattigheid  
wäkke welke  
wät wat een beetje
do Wieuwljuude de vrouwen meervoud bij: dät Wieuwmoanske
ik wüül ik wou ik wilde





Läkse 7 Do Bäidene spielje
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 8
an aan  
dät Bäiden het kind  
do Bäidene de kinderen  
bie bij  
daach toch  
dät dat  
de de nevenvorm zonder klemtoon van: ju
deer er  
drok druk  
duure mogen  
duuren se mogen ze  
geen goud ging goed  
ätter dät Ieten na het eten  
ieuwen even  
man ieuwen maar net nauwelijks
jo se, hja meervoud
kiek! kijk! bij: kiekje
lopt loopt, rent bij: loope
maal mal raar, slecht
dät maale Weeder in n Kop hääbe het rare weer yn hoofd hebben van kinderen, als ze erg druk zijn
mäiden morgen  
die Mäiden de morgen  
man maar  
paas ap! pas op let op!
soogen zeven  
se ze enkelvoud; met klemtoon: ju
ju Säärke de kerk  
ju Schoule de school  
sjunge zingen  
an t sjungen aan het zingen bezig met zingen
spielje spelen  
iek toanke ik denk  
uur over  
wäch weg  
die Wai de weg meervoud: do Weege.
wäl iemand eigenlijk: wie
dät Weeder het weer  
sunt weesen zijn geweest  





Läkse 8 ne Fier
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 8
al al  
aller ouder  
as als ook: dan
die Baabe de vader  
bolde gauw ook: haast, bijna
ju Fier het feest  
fjautich veertig (oacht un fjautich = 48)
füüftich vijftig  
die Gebuursdai de jverjaardag  
grätlierd! gefeliciteerd! bij: grätlierje
hie hie  
hiere haar bezittelijk voornaamwoord 3. persoon vrouwelijk
dät Jier het jaar meervoud: do Jiere
jou jullie bezittelijk voornaamwoord 2. persoon meervoud
jouen die van jullie  
ju zij, ze persoonlijk voornaamwoord enkelvoud
kloor klaar  
ju Määme de moeder  
moak maak bij: moakje
nu nu  
oachte acht  
ju Oantwoud het antwoord  
sät zet bij: sätte
die Sats de zin  
sien zijn bezittelijk voornaamwoord voor vrouwelijke en onzijdige dingen
sin zijn bezittelijk voornaamwoord voor mannelijke dingen
Snäiwende zaterdag  
ju Steede de plaats, de plek ook: de boerderij
an sien Steede op zijn plaats  
Sundai zondag  
touken komende  
touken Wiek volgende week  
wanner wanneer  
ju Wiek de week meervoud: do Wieke
wier weer nogmaals
wo hoe  





Läkse 9 Ju Familie
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 9
Ait Friesoythe [plaatsnaam]
also dus  
Amerikoa Amearika USA
apstuuns momenteel tegenwoordig
baale praten [boven in de les]
beeter beter  
die Besäik de visite  
blieuwe blijven  
blouked gezien  
bolde bijna haast
die Bruur de broer  
dan want ook: dan
die die = hij
Düütsklound Duitskland    
fergeene verleden 'vergane'
fiende vinden  
fier ver ook: wied
fräigje vragen  
ganse hele  
geen gegaan  
häär geleden  
hieden hadden  
him hem  
hoal wäch 'haal weg' ruim op; bij: wächhoalje
hoalje halen  
ienföigje invoegen  
föige ien voeg in  
ju die = ze
die Käärel de man de echtgenoot
Kloas Klaas [naam]
die Koaster de meester, onderwijzer koster
kopierje kopiëren  
kuud gekund  
blieuwe kuud kunnen blijven  
kuud kon ook: kuude
kuume komen  
kuut kort  
leeuwe geloven  
wolt du leeuwe wil je geloven  
litje kleine verbogen vorm van: littik 'klein'
loange lang  
du meenst je meent, bedoelt bij: meene
min mien bezittelijk voornaamwoord voor mannelijke woorden
an t moaljen aan het schilderen bij: moalje
dät Moanske de vrouw de echtgenote
ju Naite de nabijheid  
in de Naite in de buurt  
njuugen negen  
oafter vaker  
Oaltje Aaltje [naam]
ju Oarbaid het werk  
silläärge nit nooit  
ju Suster de zuster  
tichte bie dichtbij  
tichter bie dichterbij  
die Twiskenruum de spatie de tussenruimte
uurfloudich overtollig  
ju Waareld de wereld  
wier waar vragend voornaamwoord
wieruur waarover  
wier waar betrekkelijk voornaamwoord
wieren waren  
iek weet ik weet  
wiete weten  
wäil wel  
wolt du wil je  
woont woont bij: woonje





Läkse 10 Die näie Noaber
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 10
aal alle  
aal Deege alle dagen  
dät Aantje het eindje Maar: die Eend het eind
do Äiwende de avonden enkelvoud: die Äiwend
ju Äiwenge de oefening  
altied altijd  
as wan alsof als wanneer
beginne beginnen  
boalt praat bij: baale
brange brengen  
Deege dagen enkelvoud: die Dai
deeruum daarom ook: deeruume
duftig erg, flink  
dwo doen  
tou fäilen te voelen  
foarnunner voorelkaar inorde
fonsälwen vanzelfsprekend vanzelf
fuul veel  
gans geheel erg
groot groot  
iek gunge ik ga  
häd heeft  
tou heeren te horen  
heert tou hoort bij  
Heinrich Hendrik [naam]
hiede had  
hooch hoog  
hoolde houden  
die Huund de hond  
jädden graag gaarne
jou zich weromwurkjend voornaamwoord
jou U als lijdend voorwerp
keetich vuil  
koierje wandelen  
kostje kosten  
kumt komt  
kumt nit fon hier komt hier niet vandaan  
hie kwäd hij zegt  
kweede zeggen  
lastich lastig  
leerd geleerd  
leere leren  
licht gemakkelijk licht (niet zwaar)
do Ljuude de mensen de lieden
mai zal mag
dät Moanske de vrouw de echtgenote
die Moanske de mens  
do Moanskene de mensen  
die Mon de man  
mouten moeten  
die Noaber de buurman  
nöödich nodig  
oachte ap let op bij: oachtje
oafte vaak  
oain eigen  
an de Oarbaid aan het wurk bezig
och och  
die Ougefal-Ommer de afvalemmer het vuilnisvat
sälwen zelf  
do Satsteekene de leestekens  
scheen schoon  
scheenmoakje schoonmaken  
die Seelter de Saterlander  
Seeltersk Saterlands  
sien zien  
sjo zien iek sjo 'ik zie'
sukke zulke  
sukke zulke mensen  
ju Sproake de taal  
tjüüs tot ziens  
tou toe  
touhuus thuis  
ju Tied de tijd  
tjoon tien  
wäkke sommige  
wäl wie  
die Wänt de jongen  
wät iets wat
wie wollen wij willen  
woond gewoond bij: woonje
dät Wucht het meisje  
Wülm-sien Wülm en zijn familie  
wüül wou zou willen





Läkse 11 Kroankenbesäik
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 11
ädder vroeg  
alwen elf  
do Appelsienen de sinaasappels  
apstounde opstaan  
as dan als
dät Bääd het bed  
ap Bääd in bed  
fon t Bääd ou uit bed  
Boome bomen enkelvoud: die Boom
buute buiten  
die jou  
die Disk de tafel  
doarst du mag je  
eerste eerst voorlopig
fluch mooi  
fluch Weeder mooi waar  
flugger mooier  
hääst heb je hääst du
hier 1 hier  
hier 2 haar eigenlijk: hem = ju Appelsiene
iete ap eet op  
hie it hij eet  
ieuwen even  
die Kääden de pit (de kern)
koold koud  
kroank ziek ook: 'leggen'
lääse liggen  
iek gunge lääse ik ga liggen  
laist du lig je .
leet laat  
ik läite ik laat  
lai leg  
ljoacht licht niet donker
dät Lucht het licht  
ju Lust tou de trek in  
middeeges 's middags  
neen geen daarnaast voor mannelijke woorden: naan
ou af  
rakt geeft  
reek geef  
reeke geven ook: '(ik) geef'
säiwens 's avonds  
sätte zetten  
hie sät hij zet  
schäl zal moet
schient schijnt  
se ze zonder klemtoon naast ju
sitte zitten  
smäidens 's morgens  
snoagens 's nachts  
dät Soaks het mes  
sogoar zelfs  
Stoule stoelen enkelvoud: die Stoul
sunner zonder  
die Tuun de tuin  
uur over  
ju Uure het uur  
uurs wät iets anders ´anders wat´
wäd wordt  
wäil moal weleens  
wäkke zulke een soort
wan als wanneer
wieruur waarover  





Läkse 12 Juure Huuse
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 12
älk ieder elk
an aan  
baud gebouwd  
die Bauer de bouwer  
deer daar  
deer an moakje eraan doen  
deer .. fon daar .. van  
deerfoar daarvoor  
dien jouw bij vrouwelijke en onzijdige zelfstandige naamwoorden
dit dit  
do der die die er
un do en zijn familie  
dät Foulk de minsken het volk
gewäide lät op zijn beloop laat met rust laat
gjucht erg, zeer (recht)
ju Gruunde de grond  
do Huuse de huizen enkelvoud: dät Huus
dät Jäild het geld  
bän deer juun ben er tegen  
juunuur tegenover  
juure dure  
koopet koopt  
kon kan  
kriege krijgen  
lieke rechte  
dät Lieuwend het leven  
hie lät hij laat  
liek recht  
moaked gemaakt  
moakje maken  
moor meer  
niks niets  
nimt nieet  
och och  
die Ooldbaabe de grootvader opa
Ooldbaabe un do opa en zijn familie  
ju Siede de zijde de kant
sik zich bij me ´men´
ju Regierenge de regering  
riek rijk  
ruum royaal ruim
schoomje schamen  
sofuul zoveel  
soloange zolang als
sowät zoiets  
stounde staan  
ju Sträite de straat  
dät Stuk het stuk  
stukken stuk  
stuud stond  
toulääst op het laatst tenslotte
tweelich twaalf  
uur andere  
n uur een ander  
die Uurwinst de winst  
waas was  
woonden woonden  





Läkse 13 Ne groote Raise
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 13
aal allemaal  
aal alles  
ju Äide de aarde  
alleene alleen ook: alleenich
apmoal ineens  
ätter naar  
bääste beste  
bieloangs langs  
bolde haast, bijna  
buppe boven  
dät dat (zodoende)
deer wai daar heen  
du zeg!  
eerste eerst  
die Fädder de neef  
ju Familie de familie  
fielicht misschien  
gunge jie gaan jullie  
gungst du ga jij ga je
hääbe wie foar zijn wij van plan  
hääst du heb je  
heere horen  
kiekje kijken  
Lier Leer [plaatsnaam]
dät Lound het land  
mee mee vergelijk mäd ´met´.
meenieme meenemen  
moal eens  
neen geen voor vrouwelijke en onzijdige zelfstandige naamwoorden
iek nieme ik neem  
dät Noude het noorden  
Ooldenbuurich Oldenburg [plaatsnaam]
ounfange beginnen  
stil stil  
dät Suude het zuiden  
ätter .. wai naar .. toe  
toachte dacht  
trättien dertien  
twiske tussen  
unner onder  
wäl wie  
wol wil  
dät Woud het woord  





Läkse 14 Fljooge
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 14
älke iedere  
bäst du ben je  
bloot alleen maar  
deer uut er uit  
deer waas er was aanwezig was
deeruum dät omdat  
dät Diert het ding het dier
disse deze  
do toen  
dät Eende het eind  
dät eene Eende het ene eind  
fon van  
fertälden vertelden  
fjautich veertig  
fjautien veertien  
die Flieger het vliegtuig  
fljooge vliegen  
fluks dadelijk zonder meer
fräi vrij  
füüftich vijftig  
die Gjoome de riem  
God God  
tou kiekjen te kijken  
kuude beeter kon beter viel tegen
kuuden jie konden jullie  
kuust kon je  
loos los  
Meeter meter  
die Middel de middel  
moasten moesten  
Nummere nummers  
of of nevenschikkend
of of onderschikkend
dät Ooge het oog  
do Oogene de ogen  
ou un tou nu en dan  
die Raisende de reiziger  
saach zag  
ju Schullere de schouder  
schuul moest zou
die Sicherhaidsgjoome de veiligheidsriem  
siet zat  
sitte zitten  
sitte gunge gaan zitten  
släipe slapen  
die Stoul de stoel  
ju Swimwääste het zwemvest  
täld geteld  
tonk dank  
unner onder  
unnerwains onderweg  
uum, uume om  
uurs anders  
uut uit  
weer waar  
wuuden werden  





Läkse 15 Riede
Seeltersk Wäästfräisk
Bemäärkengen 15
älkemoal telkens  
ättertoubaalen na te zeggen  
bääte achter  
bong (foar) bang (van)  
dän die  
deermäd daar .. mei  
die die  
e de kort voor: de
fon do van die zulke
drammet zeurt bedelt
die Eene de ene  
ferglieke vergelijk  
fersjuch di nit vergis je niet  
Auto fiere autorijden  
fuuls tou veel te  
gau snel gauw
Hoangste paarden die Hoangst 'het paard'
hougest hoef  
die Inhoold de inhoud  
insen éénmaal  
die Jikkel het jasje  
die Kaste het vakje  
do Kluntjene de suikerklontjes  
ju Köäkene de keuken  
hie kwäd hij zegt bij: kweede
lait ligt & legt
läs lees  
wät is loos? wat is er=  
lustere luister bij: lusterje 'luisteren'
naargends nergens  
ju Nood de angst  
ju gjuchte Nummer het juiste nummer  
oantwoude antwoord bij: oantwoudje
oun aan  
dät Papier het papier  
reekenje rekenen  
riede rijden  
säkt zoekt bij: säike. Zie Äiwenge
schrieuw schreibe bij: schrieuwe
sjuchst du siehst du vergelijk: hie sjucht 'hij ziet'
spräk spreek bij: spreeke
spreekenen gesproken bijvoegelijk naamwoord
wät Swäites iets zoets  
tomme tamme  
die Tööneboank de toonbank  
uumekierd omgekeerd  
uursät vertaal  
Uursättenge vertaling  
waast du weet je  
wol riede ga paardrijden  
wüült du wilde je