Cursus Saterlands

van Pyt Kramer met hulp van Margaretha Grosser

Home cursussen

Inleiding

Deze cursus is een aanzienlijk uitgebreide en verbeterde uitvoering van een eerdere cursus van drie lessen. Hij is gemaakt naar voorbeeld van de goedlopende cursus Fries, die meer dan duizend bezoeken per maand krijgt.

De 15 lessen bevatten de 197 meest voorkomende woorden, waarmee 65% van de dagelijkse spraak wordt omvat. Verder kwamen er nog verscheidene andere woorden en vormen bij, die nodig waren om goede gesprekteksten te krijgen; de woordenlijst bevat er daarvan nu 478. Op deze wijze krijgt de leerling een goede beginkennis van de praktische taal. De laatste les behandelt wat aparte gevallen.

Voor alle lessen heb ik het tal oefeningen* flink vergroot, zodat de gebruiker de gelegenheid krijgt om zich diepgaand met de taal bezig te houden en er goed gevoel voor te krijgen.
*Er zijn nu zowat 600 oefeningen, waarvan de heflt "geprogrammeerd" is, d.w.z. een ingebouwde correctie heeft.

Bij elke les kan een aparte woordenlijst worden opgeroepen, die de nieuw geleerde woorden laat zien, tegelijk met de Nederlandse vertaling en eventuele opmerkingen voor algemener gebruik.
Er is ook een "groeiende grammatika" aanwezig, waarin de nieuwe woorden in een grammatikaal schema zijn geordend, wat aan het einde een "gegroeide grammatika" oplevert, met een aparte lijst van werkwoorden en getallen.
Het eerste voorkomen van een woord in de lessen kan met behulp van een alfabetische lijst snel worden teruggevonden. Verder zijn er overzichten van de Saterlandse uitspraak en spelling. Aan het einde wordt gewezen op materiaal om verder te studeren.

Een lichtend voorbeeld bij deze cursussen waren voor mij de on-line cursussen Bretons.
Bij het uitzoeken van de oefeningen had ik veel profijt van mijn ervaring als docent Nederlands als tweede taal.

Opzet van de cursus: De eerste les begint met een heel eenvoudig gesprek, terwijl in de latere lessen steeds hogere eisen aan studerenden worden gesteld. In elke les krijgt de student direct gesproken Saterlands te horen zonder tekst. Daarover worden dan wat vragen gesteld om de zelfwerkzaamheid te bevorderen. Dan moet men een spreker nazeggen en daarna diens rol in het gesprek overnemen. Zo wordt de juiste uitspraak geoefend, zonder dat men door de tekst wordt gestoord. Tegelijk krijgt men al wat gevoel voor de taal en men weet iets te zeggen! Dat is nog meer het geval in de volgende lessen, waar de teksten te lang zijn om ze te onthouden, zodat de gebruiker dan wordt gedwongen tot improvisatie.
Dat alles wordt herhaald met de geschreven tekst ernaast, waarbij de student wordt aangespoord de lijst met nieuwe woorden en zijn groeiende grammatika in te zien. Dan komen de oefeningen, zoals vertalen, verstaan, waar/ niet waar, maak een goede zin, typ het juiste woord en schrijf en spreek. Zo is de studerende druk bezig met de tekst, waardoor de taal op een natuurlijke wijze wordt geleerd.
Voor de duidelijkheid worden scheidbare werkwoorden altijd apart geschreven, b.v. fääre gunge in plaats van fääregunge 'verdergaan'.

Het Saterlands kent geen grote dialektverschillen. Deze cursus is gebaseerd op het dialekt van Roomelse. Enige afwijkingen zijn in de woordenlijst aangegeven met U (Uutände/ Strücklingen), S (Scharrel).

Hartelijk danken wil ik Margaretha Grosser voor haar onmisbare hulp,
evenals Thomas Göppel voor het gebruik van zijn website Allezhop.de.

Als er vragen zijn, schrijf dan gerust.
Dat geldt ook voor technische problemen.
De lettergrootte is in te stellen door boven (in Internet Explorer) te klikken op Beeld en dan op Tekengrootte.

13 november 2007, Pyt Kramer.